Tóm tắt kết quả nghiên cứu, biên soạn về địa lý Cần Thơ
Chia sẻ
Chia sẻTừ việc sưu tầm, tập hợp tư liệu, lựa chọn tư liệu, đối chiếu với quy chuẩn về sử dụng tư liệu đáp ứng theo Thể lệ biên soạn Quyển Địa lý và Lịch sử Cần Thơ, các thành viên trong Ban Chủ nhiệm đã tiến hành nghiên cứu và biên soạn về địa lý hành chính, địa lý tự nhiên và địa lý dân cư trong tổng thể Quyển Địa lý và Lịch sử Cần Thơ.
Địa chí Cần Thơ xuất bản năm 2002
1. Các bước tiến hành thu thập tư liệu
Thứ nhất, thu thập tư liệu từ các cơ quan lưu trữ, các cơ quan ban ngành, quận, huyện và những công trình đã nghiên cứu, Địa chí Cần Thơ (2002); Lịch sử Đảng bộ thành phố Cần Thơ; khảo sát thực tế và thu thập thông tin về địa lý và lịch sử thành phố Cần Thơ từ năm 2004 - 2024 tại Cục Thống kê, Bảo tàng, các sở ngành và quận, huyện để bổ sung tư liệu đã tập hợp từ những công trình nghiên cứu đã công bố.
Thứ hai, sao chụp, trích dẫn tài liệu văn bản, tài liệu thành văn; hình ảnh, bản đồ; khảo sát, ghi nhận thực tế tư liệu có liên quan về lịch sử. Số lượng tư liệu thu thập tùy theo mục tiêu, yêu cầu của từng Chương và theo thực tế tư liệu thu thập.
Thứ ba, phân tích, đánh giá tư liệu và đối chiếu với Quy chế về tư liệu và sử dụng tư liệu về địa lý hành chính, địa lý tự nhiên và địa lý dân cư.
Thứ tư, xây dựng đề cương, thông qua Ban Biên soạn phê duyệt báo cáo tập hợp tư liệu về vị trí địa lý; phạm vi địa lý hành chính; quá trình hình thành địa lý hành chính và bộ máy quản lý hành chính thành phố Cần Thơ và các đơn vị hành chính cấp quận/ huyện trực thuộc thành phố Cần Thơ; đặc điểm địa chất Cần Thơ; thời tiết và khí hậu; về chế độ thủy văn và sông ngòi; địa hình, địa chất, khoáng sản và thổ nhưỡng; sinh vật và biến đổi khí hậu ở Cần Thơ; về địa lý dân cư qua các thời kỳ; dân số; gia tăng dân số (tự nhiên; cơ học); cơ cấu dân cư (cơ cấu theo giới, tuổi, trình độ học vấn, thành phần dân tộc, tôn giáo,…); già hóa dân số; lực lượng lao động; mật độ dân số; dân số thành thị và dân số nông thôn; đô thị hóa; mức sống người dân và đề án về dân số và kế hoạch hóa gia đình.
2. Kết quả nghiên cứu và biên soạn địa lý Cần Thơ
2.1. Báo cáo khoa học tập hợp tư liệu địa lý Cần Thơ
Nghiên cứu, tập hợp tư liệu và biên soạn địa lý trong tổng thể Quyển Địa lý và Lịch sử Cần Thơ về phạm vi địa lý hành chính; quá trình hình thành địa lý hành chính và bộ máy quản lý hành chính; về lịch sử địa chất Cần Thơ; thời tiết và khí hậu; về chế độ thủy văn và sông ngòi; địa hình, địa chất, khoáng sản và thổ nhưỡng; sinh vật và biến đổi khí hậu ở Cần Thơ; về địa lý dân cư qua các thời kỳ; dân số, gia tăng dân số (tự nhiên, cơ học); cơ cấu dân cư (cơ cấu theo giới, tuổi, trình độ học vấn, thành phần dân tộc, tôn giáo,…); già hóa dân số; lực lượng lao động; mật độ dân số; dân số thành thị và dân số nông thôn; đô thị hóa; mức sống người dân và đề án về dân số và kế hoạch hóa gia đình theo quy chuẩn của Bộ quy chuẩn biên soạn Địa chí quốc gia Việt Nam, Quy chế biên soạn Địa chí Cần Thơ và được cụ thể qua Thể lệ biên soạn Quyển Địa lý và Lịch sử Cần Thơ do Ban Biên soạn địa chí Cần Thơ ban hành.
2.2. Các Chương, Mục địa lý Cần Thơ
Bản thảo Quyển Địa lý và Lịch sử Cần Thơ biên soạn theo Quy chế biên soạn Địa chí Cần Thơ được cụ thể hóa qua Thể lệ biên soạn Quyển Địa lý và Lịch sử Cần Thơ gồm 07 Chương, có nội dung tương thích với quá trình hình thành và phát triển Cần Thơ đến năm 2024. Chương có nội dung về một hoặc một nhóm đối tượng cùng loại cấu thành nên lĩnh vực thành phần của Quyển. Mục là đơn vị cấu trúc nội dung nhỏ nhất, được mô tả chi tiết, phản ánh trọn vẹn về đối tượng hay một vấn đề cụ thể của Chương. Biên soạn địa lý Cần Thơ bao gồm: Chương 1: Địa lý hành chính; Chương 2: Địa lý tự nhiên; Chương 3: Địa lý dân cư.
Chương 1: Địa lý hành chính
Địa lý hành chính là đường ranh giới phân chia các đơn vị hành chính được đánh dấu bằng các mốc địa giới, là cơ sở pháp lý phân định phạm vi trách nhiệm của bộ máy hành chính nhà nước các cấp trong việc quản lý dân cư, đất đai, kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở địa phương. Bộ máy hành chính nhà nước là tổng thể các cơ quan chấp hành - điều hành do Quốc hội hoặc Hội đồng nhân dân các cấp lập ra để quản lý toàn diện hoặc quản lý ngành, lĩnh vực trong cả nước hoặc trên phạm vi lãnh thổ nhất định. Bộ máy hành chính địa phương là hệ thống của các tổ chức hành chính địa phương (cơ quan hành chính địa phương). Tổng hợp tư liệu và biên soạn địa lý hành chính về vị trí địa lý; phạm vi địa lý hành chính; quá trình hình thành địa lý hành chính và bộ máy quản lý hành chính Cần Thơ và các đơn vị hành chính cấp quận/ huyện trực thuộc thành phố Cần Thơ.
Bao gồm: (1) Thành phố Cần Thơ; (2) Địa lý hành chính Trấn Giang - Cần Thơ từ năm 1739 - 1867 và Cần Thơ từ năm 1868 - 1954; (3) Địa lý hành chính Cần Thơ từ năm 1954 - 1975; (4) Địa lý hành chính Cần Thơ từ năm 1975 - 1991 và Cần Thơ từ năm 1992 - 2003; (5) Địa lý hành chính Cần Thơ từ năm 2004 - 2024; (6) Vị trí địa lý; phạm vi địa lý hành chính và bộ máy quản lý hành chính cấp quận; (7) Vị trí địa lý; phạm vi địa lý hành chính và bộ máy quản lý hành chính cấp huyện.
Chương 2: Địa lý tự nhiên
Tổng hợp tư liệu và biên soạn địa lý tự nhiên về lịch sử địa chất Cần Thơ; thời tiết và khí hậu; về chế độ thủy văn và sông ngòi; địa hình, địa chất, khoáng sản và thổ nhưỡng; sinh vật và biến đổi khí hậu ở Cần Thơ.
Bao gồm: (1) Đặc điểm địa chất Cần Thơ; (2) Thời tiết và khí hậu; chế độ thủy văn và sông ngòi; (3) Địa hình, địa chất, khoáng sản và thổ nhưỡng; (4) Sinh vật; (5) Biến đổi khí hậu ở Cần Thơ; (6) Kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu.
Chương 3: Địa lý dân cư
Địa lý dân cư là dân số, sự phân bố dân cư, sự di cư và gia tăng của dân số trong tương quan với điều kiện tự nhiên. 2. Tổng hợp tư liệu và biên soạn địa lý dân cư về địa lý dân cư qua các thời kỳ; dân số; gia tăng dân số (tự nhiên; cơ học); cơ cấu dân cư (cơ cấu theo giới, tuổi, trình độ học vấn, thành phần dân tộc, tôn giáo,…); già hóa dân số; lực lượng lao động; mật độ dân số; dân số thành thị và dân số nông thôn; đô thị hóa; mức sống người dân và đề án về dân số và kế hoạch hóa gia đình.
Bao gồm: (1) Đặc điểm địa lý dân cư Cần Thơ qua các thời kỳ; (2) Dân số; mật độ dân số; số hộ dân cư; (3) Cơ cấu dân cư; (4) Gia tăng dân số tự nhiên và cơ học; (5) Lực lượng lao động và mức sống của người dân; (6) Đề án về dân số và kế hoạch hóa gia đình.
3. Kết luận
Nghiên cứu và biên soạn địa lý Cần Thơ được nghiên cứu, tập hợp và cung cấp thông tin Cần Thơ trong không gian văn hóa rộng, cập nhật tư liệu đến năm 2024, được bố cục có hệ thống các Chương, Mục về địa lý hành chính, biên soạn có hệ thống về vị trí địa lý; phạm vi địa lý hành chính; quá trình hình thành địa lý hành chính và bộ máy quản lý hành chính của thành phố Cần Thơ và các đơn vị hành chính cấp quận/ huyện trực thuộc thành phố Cần Thơ; địa lý tự nhiên, biên soạn có hệ thống về lịch sử địa chất Cần Thơ; thời tiết và khí hậu; về chế độ thủy văn và sông ngòi; địa hình, địa chất, khoáng sản và thổ nhưỡng; sinh vật và biến đổi khí hậu ở Cần Thơ và địa lý dân cư, biên soạn có hệ thống về địa lý dân cư qua các thời kỳ; dân số; gia tăng dân số (tự nhiên; cơ học); cơ cấu dân cư (cơ cấu theo giới, tuổi, trình độ học vấn, thành phần dân tộc, tôn giáo,…); già hóa dân số; lực lượng lao động; mật độ dân số; dân số thành thị và dân số nông thôn; đô thị hóa; mức sống người dân và đề án về dân số và kế hoạch hóa gia đình.
Nghiên cứu và biên soạn địa lý Cần Thơ trong tổng thể Quyển Địa lý và Lịch sử Cần Thơ hướng tới việc cung cấp tri thức cơ bản, tổng hợp, giới thiệu về địa lý hành chính, địa lý tự nhiên, địa lý dân cư và các quận/huyện thuộc thành phố Cần Thơ trong tiến trình lịch sử hình thành và phát triển thành phố Cần Thơ; nhằm cung cấp căn cứ khoa học và thực tiễn làm cơ sở cho việc hoạch định chiến lược, chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Cần Thơ theo Nghị quyết số 59-NQ/TW, ngày 05/8/2020 của Bộ Chính trị (khóa XII) “Về xây dựng và phát triển thành phố Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” và Nghị quyết số 45/2022/QH, ngày 11/01/2022 của Quốc Hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Cần Thơ; đồng thời làm tư liệu phục vụ hoạt động giáo dục, nghiên cứu, tra cứu, bảo tồn, quảng bá về vị trí, vai trò trung tâm động lực của thành phố Cần Thơ trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long.
Chương 1: Địa lý hành chính
Địa lý hành chính là đường ranh giới phân chia các đơn vị hành chính được đánh dấu bằng các mốc địa giới, là cơ sở pháp lý phân định phạm vi trách nhiệm của bộ máy hành chính nhà nước các cấp trong việc quản lý dân cư, đất đai, kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ở địa phương. Bộ máy hành chính nhà nước là tổng thể các cơ quan chấp hành - điều hành do Quốc hội hoặc Hội đồng nhân dân các cấp lập ra để quản lý toàn diện hoặc quản lý ngành, lĩnh vực trong cả nước hoặc trên phạm vi lãnh thổ nhất định. Bộ máy hành chính địa phương là hệ thống của các tổ chức hành chính địa phương (cơ quan hành chính địa phương). Tổng hợp tư liệu và biên soạn địa lý hành chính về vị trí địa lý; phạm vi địa lý hành chính; quá trình hình thành địa lý hành chính và bộ máy quản lý hành chính Cần Thơ và các đơn vị hành chính cấp quận/ huyện trực thuộc thành phố Cần Thơ.
Bao gồm: (1) Thành phố Cần Thơ; (2) Địa lý hành chính Trấn Giang - Cần Thơ từ năm 1739 - 1867 và Cần Thơ từ năm 1868 - 1954; (3) Địa lý hành chính Cần Thơ từ năm 1954 - 1975; (4) Địa lý hành chính Cần Thơ từ năm 1975 - 1991 và Cần Thơ từ năm 1992 - 2003; (5) Địa lý hành chính Cần Thơ từ năm 2004 - 2024; (6) Vị trí địa lý; phạm vi địa lý hành chính và bộ máy quản lý hành chính cấp quận; (7) Vị trí địa lý; phạm vi địa lý hành chính và bộ máy quản lý hành chính cấp huyện.
Chương 2: Địa lý tự nhiên
Tổng hợp tư liệu và biên soạn địa lý tự nhiên về lịch sử địa chất Cần Thơ; thời tiết và khí hậu; về chế độ thủy văn và sông ngòi; địa hình, địa chất, khoáng sản và thổ nhưỡng; sinh vật và biến đổi khí hậu ở Cần Thơ.
Bao gồm: (1) Đặc điểm địa chất Cần Thơ; (2) Thời tiết và khí hậu; chế độ thủy văn và sông ngòi; (3) Địa hình, địa chất, khoáng sản và thổ nhưỡng; (4) Sinh vật; (5) Biến đổi khí hậu ở Cần Thơ; (6) Kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu.
Chương 3: Địa lý dân cư
Địa lý dân cư là dân số, sự phân bố dân cư, sự di cư và gia tăng của dân số trong tương quan với điều kiện tự nhiên. 2. Tổng hợp tư liệu và biên soạn địa lý dân cư về địa lý dân cư qua các thời kỳ; dân số; gia tăng dân số (tự nhiên; cơ học); cơ cấu dân cư (cơ cấu theo giới, tuổi, trình độ học vấn, thành phần dân tộc, tôn giáo,…); già hóa dân số; lực lượng lao động; mật độ dân số; dân số thành thị và dân số nông thôn; đô thị hóa; mức sống người dân và đề án về dân số và kế hoạch hóa gia đình.
Bao gồm: (1) Đặc điểm địa lý dân cư Cần Thơ qua các thời kỳ; (2) Dân số; mật độ dân số; số hộ dân cư; (3) Cơ cấu dân cư; (4) Gia tăng dân số tự nhiên và cơ học; (5) Lực lượng lao động và mức sống của người dân; (6) Đề án về dân số và kế hoạch hóa gia đình.
3. Kết luận
Nghiên cứu và biên soạn địa lý Cần Thơ được nghiên cứu, tập hợp và cung cấp thông tin Cần Thơ trong không gian văn hóa rộng, cập nhật tư liệu đến năm 2024, được bố cục có hệ thống các Chương, Mục về địa lý hành chính, biên soạn có hệ thống về vị trí địa lý; phạm vi địa lý hành chính; quá trình hình thành địa lý hành chính và bộ máy quản lý hành chính của thành phố Cần Thơ và các đơn vị hành chính cấp quận/ huyện trực thuộc thành phố Cần Thơ; địa lý tự nhiên, biên soạn có hệ thống về lịch sử địa chất Cần Thơ; thời tiết và khí hậu; về chế độ thủy văn và sông ngòi; địa hình, địa chất, khoáng sản và thổ nhưỡng; sinh vật và biến đổi khí hậu ở Cần Thơ và địa lý dân cư, biên soạn có hệ thống về địa lý dân cư qua các thời kỳ; dân số; gia tăng dân số (tự nhiên; cơ học); cơ cấu dân cư (cơ cấu theo giới, tuổi, trình độ học vấn, thành phần dân tộc, tôn giáo,…); già hóa dân số; lực lượng lao động; mật độ dân số; dân số thành thị và dân số nông thôn; đô thị hóa; mức sống người dân và đề án về dân số và kế hoạch hóa gia đình.
Nghiên cứu và biên soạn địa lý Cần Thơ trong tổng thể Quyển Địa lý và Lịch sử Cần Thơ hướng tới việc cung cấp tri thức cơ bản, tổng hợp, giới thiệu về địa lý hành chính, địa lý tự nhiên, địa lý dân cư và các quận/huyện thuộc thành phố Cần Thơ trong tiến trình lịch sử hình thành và phát triển thành phố Cần Thơ; nhằm cung cấp căn cứ khoa học và thực tiễn làm cơ sở cho việc hoạch định chiến lược, chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Cần Thơ theo Nghị quyết số 59-NQ/TW, ngày 05/8/2020 của Bộ Chính trị (khóa XII) “Về xây dựng và phát triển thành phố Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” và Nghị quyết số 45/2022/QH, ngày 11/01/2022 của Quốc Hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Cần Thơ; đồng thời làm tư liệu phục vụ hoạt động giáo dục, nghiên cứu, tra cứu, bảo tồn, quảng bá về vị trí, vai trò trung tâm động lực của thành phố Cần Thơ trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long.
BCN Quyển Địa lý và Lịch sử Cần Thơ
thông tin chỉ đạo
Liên kết
Thống kê truy cập
- Đang truy cập127
- Hôm nay26,238
- Tháng 89,496
- Năm 10,250,435
- Tổng 17,104,658